تفاوت بین پرتوهای UVA و UVB چیست؟

     نور خورشید حاوی اشعه ماوراء بنفش (UV) است که از انواع مختلفی از اشعه‌ها تشکیل شده است. انواع پرتوهای فرابنفش که احتمالاً با آنها بیشتر آشنا هستید، پرتوهای UVA و UVB هستند که در این مقاله به بررسی تفاوت بین پرتوهای UVA و UVB می‌پردازیم و نحوه تأثیر آن‌ها بر پوست و کارهایی که می‌توانید برای محدود کردن آسیب‌های ناشی از نور خورشید و جلوگیری از بیماری‌های پوستی انجام دهید، نگاه دقیق‌تری خواهیم داشت.

آنچه باید در مورد پرتوهای UVA و UVB بدانید

 پرتوهای UVA:

در اینجا چند حقایق مهم در مورد اشعه ماوراء بنفش A (UVA) و نحوه تأثیر آنها بر پوست شما آورده شده است.

• طول موج بالاتری دارند، اما سطح انرژی کمتری نسبت به سایر اشعه‌های UV دارند.
• نفوذپذیرتر از اشعه UVB هستند، به این معنی که می‌توانند سلول‌های عمیق‌تر پوست را تحت تاثیر قرار دهند.
• باعث آسیب غیرمستقیم به DNA می‌شوند.
• باعث پیری زودرس پوست می‌شوند که منجر به اثرات قابل مشاهده‌ای مانند چین و چروک می‌شود، همچنین با برخی از سرطان‌های پوست مرتبط هستند.
• برخلاف اشعه‌های UVB، توسط لایه اوزون جذب نمی شوند. حدود 95 درصد از منبع اصلی اشعه ماوراء بنفش که به زمین می‌رسد، اشعه UVA است.
• باعث یک اثر برنزه فوری و گاهی آفتاب سوختگی می‌شوند. اثرات پرتوهای UVA بلافاصله ظاهر می‌شود.
• اشعه UVA نوع اصلی نور مورد استفاده در دستگاه‌های سولاریوم می‌باشند و می‌توانند از لایه‌های ابر و شیشه عبور کنند و جذب پوست شوند.

پرتوهای UVB:

     در اینجا چند حقایق مهم در مورد اشعه ماوراء بنفش B (UVB) و نحوه تأثیر آنها بر پوست شما آورده شده است.

• پرتوهای UVB نسبت به پرتوهای UVA دارای طول موج کوتاه‌تر و سطوح انرژی بالاتری هستند.
• اشعه UVB به سطحی‌ترین لایه‌های پوست آسیب می‌رساند و به طور مستقیم به DNA آسیب می‌رسانند.
• باعث بیشتر سرطان‌های پوست می‌شوند، اما می توانند دلیل پیری زودرس پوست نیز باشند.
• آنها تا حدی توسط لایه اوزون جذب می‌شوند، اما برخی از اشعه‌ها هنوز از لایه اوزون عبور می‌کنند. حدود 5 درصد منبع مطمئن اشعه ماوراء بنفش که به زمین می رسد اشعه UVB است.
• قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه UVB منجر به آفتاب سوختگی می‌شود. معمولاً اثرات اشعه UVB برروی پوست با تاخیر مشخص خود را نشان می‌دهند و یا چند ساعت پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب ظاهر می‌شود.

     اکثر دستگاههای سولاریوم از ترکیبی از اشعه های UVA و UVB استفاده می‌کنند. دستگاه‌های مخصوص UVB ممکن است ایمن باشند، اما همچنان باعث آسیب به پوست می‌شوند.

آنها از شیشه‌ها عبور نمی‌کنند و به احتمال زیاد توسط ابرها فیلتر می‌شوند.

- پرتوهای فرابنفش C (UVC) کوتاه ترین طول موج و بالاترین سطح انرژی را در بین سه نوع پرتوهای فرابنفش دارند. در نتیجه، آنها می‌توانند آسیب جدی وارد کنند.

- خوشبختانه، اشعه UVC به طور کامل توسط لایه اوزون فیلتر می‌شود. در نتیجه این پرتوهای خورشید هرگز به زمین نمی‌رسد.

- موارد دست ساز UVC شامل مشعل‌های جوشکاری، لامپ های مخصوص کشتن باکتری‌ها و لامپ‌های جیوه‌ای می‌باشند.

- اگرچه اشعه UVC خطری برای سرطان پوست محسوب نمی‌شود، اما می‌تواند آسیب شدیدی به چشم و پوست انسان از جمله سوختگی، ضایعات و زخم های روی پوست وارد کند.

اشعه ماوراء بنفش چیست؟

     اشعه ماوراء بنفش نوعی انرژی الکترومغناطیسی است که می‌تواند از منابع طبیعی مانند نور خورشید و همچنین منابع مصنوعی مانند لیزر، بلک لایت و دستگاه‎های سولاریوم به وجود بیاید.

خورشید مهمترین منبع اشعه ماوراء بنفش است. این اشعه یک واکنش هسته ای در هسته خورشید است و تابش از طریق پرتوهای خورشید به زمین می‌رود.

پرتوهای UV بر اساس طول موج طبقه بندی می شوند: UVA (طولانی ترین طول موج)، UVB (طول موج متوسط) و UVC (کوتاه‌ترین طول موج).

بهترین راه برای جلوگیری از آسیب‌های ناشی از برخورد این اشعه‌ها با پوست مصرف مداوم ضدآفتاب می‌باشد. ضدآفتاب پیکسل با SPF50 از پوست شما بطور کامل در برابر اشعه‌های UVA و UVB محافظت می‌کند.

چه زمانی اشعه ماوراء بنفش خطرناک تر است؟

     تعدادی از عوامل محیطی می‌توانند بر زمانی که پرتوهای فرابنفش قوی‌تر هستند تأثیر بگذارند. برخی از این عوامل عبارتند از:

زمان روز

     بیشترین میزان قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش بین ساعت 10 صبح تا 4 بعد از ظهر است. در طول این طیف روزانه، پرتوهای خورشید فاصله کمتری برای پوشش دارند. این باعث می‌شود آنها قدرتمندتر شوند.

فصل

     بیشترین میزان قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش در بهار و تابستان است. در این فصول، خورشید در زاویه بالاتری قرار دارد که باعث افزایش شدت اشعه ماوراء بنفش می‌شود. با این حال، خورشید همچنان می‌تواند در پاییز و زمستان نیز بر پوست شما تأثیر بگذارد.

عرض جغرافیایی

     قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش در نواحی نزدیک و روی خط استوا، جایی که پرتوهای فرابنفش قبل از رسیدن به زمین فاصله کمتری برای طی کردن دارند، بیشترین میزان را دارد.

ارتفاع

    پرتوهای فرابنفش در ارتفاعات بالاتر قدرتمندتر هستند زیرا مسافت کمتری برای رسیدن به زمین دارند.

ازون

     لایه ازون از اشعه ماوراء بنفش محافظت می کند. اما گازهای گلخانه‌ای و آلاینده‌ها باعث نازک شدن لایه اوزون و افزایش شدت UV شده‌اند.

ابرها

     ابرها برخی از اشعه‌های UV را از رسیدن به زمین فیلتر می‌کنند. اما بستگی به نوع ابر دارد. ابرهای تیره و بارانی ممکن است بیشتر از ابرهای کم حجم جلوی اشعه UV را بگیرند.

انعکاس

     اشعه ماوراء بنفش از سطوحی مانند برف، آب، ماسه و پیاده رو منعکس می‌شود. این می‌تواند قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش را افزایش دهد.

چه اقداماتی می‌توانید برای محافظت از خود انجام دهید؟

     برای حفظ سلامت پوست، مهم است که از خود در برابر اشعه‌های خورشید محافظت کنید، به خصوص اگر می‌دانید که برای مدت طولانی در فضای باز خواهید بود. استفاده از کرم ضدآفتاب یکی از راه‌های محافظت از پوست در برابر این اشعه‌ها می‌باشد. ضدآفتاب پیکسل با SPF50 از بهترین ضدآفتاب‌های ایرانی می‌باشد که از پوست شما در برابر انواع اشعه ماوراءبنفش محافظت می‌کند.